هزينه رنگرزي فرش

گزنفون مورخ يوناني  قاليشويي در مشهد  به كارگاههاي قاليبافي شاهان هخامنشي در شهر سارد نزديك به چهار صد سال قبل از به دنيا آمدن اشاره مي نمايد. اين هنر در برهه زماني هاي بعدي نيزادامه پيدا نموده است. در كتاب زين الاخبار گرديزي داستاني نقل مي توان به اين مضمون: ديوان را فرمود تا كانها كندند و جوهرهايي خارج آوردند و به دريا رفتند و گوهرها برآوردند و اين فعاليت با مردمان بياموختند و لباس ها رنگ فرمود كردن. از مثال هاي فرش ساساني كه متأسفانه باحمله اعراب از در ميان رفت البته بيان آن در اكثري از كتاب ها براي مثال تاريخ طبري آمده، فرش بهارستان ميباشد. طبري در رابطه آن مي‌گويد: … بساطي بافتند از ديبا. به فصل زمستان بازكردندي بدان وقت كه هيچ جا گل شكفته نبودي و به دنيا اندر سبزي نبودي و آن بساط را گرداگرد كنارش كليه به زمرد و زبرجد سبز بافته …سيروس پرهام اين نظر را دارد كه قبل از اسلام دستكم سه حوزه‌ گسترده فرشبافي در عجم وجود داشته … ناحيه نخستين و در ظاهرً لبريز رونق منطقه دارابگرد … فسا و جهرم بود. منطقه دوم كوه بيشابور كه تا كناره ارجان و مرز و بوم لرنشين كهكيلويه امتداد داشت و شاپور و كازرون و توج و شهر گمشده غندجان شهرهاي عمده آن بوده كه هر دو منطقه از آبادترين و مالامال نعمت ترين مركزها فرهنگ و تمدن ساساني بوده اند. حيطه يا اين كه منطقه سوم بوانات و قونقري كه دژ خرمه در آن بوده ميباشد.از عارضه ها ديگري كه وجود سنت توسعه يافته رنگرزي را در بازه ساساني اثبات مي نمايد رونق و توسعه و گسترش منسوجات در‌اين بعدازظهر ميباشد. چون رنگرزي يك كدام از صنعت هاي متعلق به نساجي ميباشد.ايرانيان در زمان ساساني در بافت منسوجات به ويژه منسوجات ابريشمي به حدي از مهارت رسيده بودند كه بيزنس ابريشم را در ميان چين و مغرب زمين در دست گرفته بودند و دستگاههاي بافندگي ابريشم ساخت‌و‌ساز كردند، كه به زودي در تك تك خاورميانه آوازه و اشاعه يافت و بخش اعظمي از اين پارچه ها در كليساهاي اروپا ما‌نده كه بطور انقطاع وابسته به مدت ساساني ميباشد و در به عبارتي فرصت به بيزانس و روم نبي شد. طرز ساسانيان در استفاده رنگها با نحوه بيزانسي تفاوت داشته و فقط رنگهاي به عمل رفته يك كدام از ميباشد، اما رنگهاي ساساني دارنده درخشش كمتر و معتدل خيس ميباشد و هنرمندانه تقسيم گرديده و با در لحاظ به دست آوردن نقش گزينش گرديده اند.بخش اعظمي از مثال ها يك رنگ بوده و رنگي مثل آبي‌رنگ را براي مورد سپيد ابريشم در حيث گرفته اند، يااينكه نقش را با ابريشم فارغ از رنگ در كنار مورد قرمز‌رنگ بافته اند و يا اين كه دو رنگ براي مسئله سپيد به عمل برده اند: قرمز رنگ و سياه و يا اين كه آبي رنگ برجسته و سبز.